W leczeniu tej choroby dobrze jest stosować środki lecznicze i ludowe, które, uzupełniając się nawzajem, mogą pozbyć się choroby w jak najkrótszym czasie. W przypadku braku terapii dławica piersiowa może łatwo prowadzić do poważnych komplikacji, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla życia.
Jak pozbyć się karczownika z ogrodu? Kreto-podobne kopce ziemi, zniszczone trawniki, obniżone plony, pogryzione sadzonki, a nawet poważne uszkodzenia korzeni drzew i krzewów. To wszystko mogą być szkody powodowane przez karczownika. Zobacz jak upewnić się czy w ogrodzie grasuje karczownik oraz poznaj sprawdzone sposoby jak się go
Angina - jakie daje objawy? Angina to zapalenie migdałków i gardła, które może być wywołane przez bakterie, wirusy lub grzyby. Daje początkowo objawy podobne do niegroźnych infekcji górnych dróg oddechowych: ból gardła, łamanie w kościach, katar, podwyższona temperatura. W żadnym wypadku nie można anginy bagatelizować, bo jej powikłania mogą być niezwykle groźne. Jakie są przyczyny anginy? Jak przebiega leczenie anginy? Czy zawsze są konieczne antybiotyki? Spis treściAngina - ogólna charakterystyka choroby Angina - rodzajeAngina - przyczynyAngina - objawyAngina - badania i diagnozaAngina - leczenieAngina a usunięcie migdałkówAngina - powikłaniaCzy anginę można pomylić z innymi chorobami?Angina - profilaktyka Angina - ogólna charakterystyka choroby Angina to ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła. Objawy są dość charakterystyczne, a leczenie antybiotykiem to często konieczność. Angina jest chorobą zakaźną. Drobnoustroje, które ją wywołują, mogą się przenosić na drugiego człowieka drogą kropelkową (gdy chory np. kaszle czy kicha w naszej obecności). Nieco rzadziej zarażamy się anginą, używając tych samych sztućców, szklanek, kubków co on. Szczególnie częsta jest angina u dzieci. Dzieci często "łapią" anginę, całując się z osobą zainfekowaną, np. z chorym przyjacielem na podwórku, w przedszkolu. Angina - rodzaje Ze względu na miejsce występowania infekcji, wyróżniana jest: angina migdałka podniebiennego angina migdałka gardłowego angina migdałka językowego Stosowany jest także inny podział, który uwzględnia następujące rodzaje angin: angina aftowa angina agranulocytarna angina błoniasta (angina błonicza, angina Plauta-Vincenta) angina Ludwiga angina monocytowa angina rzekomobłoniasta angina septyczna Angina - przyczyny Bakterie, które wywołują anginę, mogą żyć w organizmie "w uśpieniu" - dzieje się tak dość często. Przemęczenie, niekorzystne warunki atmosferyczne czy przewlekłe choroby lub świeżo przebyte zakażenia wirusowe sprawiają, że organizm jest osłabiony. Bakterie, które naturalnie nosimy w sobie, szybciej się wtedy namnażają i chętnie atakują, np. migdałki podniebienne. I angina gotowa. Taki mechanizm lekarze nazywają fachowo autozakażeniem. To właśnie ten mechanizm sprawia, że na anginę częściej choruje się latem. Gdy jest gorąco, naczynia krwionośne w gardle są rozszerzone. Miejscowe oziębienie tkanek - a z tym mamy do czynienia np. w czasie jedzenia lodów - powoduje skurcz drobnych naczyń. Na skutek niedokrwienia, śluzówka wyściełająca gardło staje się bardziej bezbronna wobec ataku chorobotwórczych drobnoustrojów, bo słabsze są wówczas mechanizmy obronne. Anginę najczęściej wywołują paciorkowce, rzadziej inne bakterie, takie jak gronkowce dwoinki zapalenia płuc (pneumokoki) pałeczka grypy (Haemofilus influenzae) Escherichia coli Poza bakteriami winowajcami anginy zwykle są wirusy, a czasem także grzyby. Angina - objawy Objawów anginy nie da raczej się pomylić z przeziębieniem, w jej przebiegu gorączka i ból gardła są bowiem o wiele bardziej dokuczliwe. Jeśli rozpoznajesz u siebie większość z poniższych objawów, a ból gardła utrudnia ci jedzenie, a nawet przełykanie śliny, prawdopodobnie masz do czynienia z anginą. Jednak angina, w zależności od lokalizacji, może mieć różny przebieg. Typowa angina migdałków podniebiennych różni się znacznie od anginy migdałka językowego i pasm bocznych oraz anginy migdałka gardłowego. Oto objawy anginy! Objawy anginy migdałków podniebiennych początek choroby jest nagły - zwykle zaczyna się od silnego bólu gardła utrudniającego przełykanie, który promieniuje w kierunku uszu zazwyczaj przebiega z wysoką gorączkę (ponad 38°) oraz dreszczami powiększone i bolesne przy ucisku są węzły chłonne szyi oraz podżuchwowe jedynym objawem podobnym do przeziębienia jest złe samopoczucie, ból głowy i ogólne rozbicie Objawy anginy migdałka gardłowego Angina migdałka gardłowego u małych dzieci, a zwłaszcza niemowląt, może dać dość burzliwe objawy: wysoka gorączka, do 40 st. C brak apetytu śluzowe stolce objawy oponowe drgawki U starszych dzieci i u dorosłych objawy anginy migdałka gardłowego są łagodniejsze: ból i pieczenie w gardle upośledzenie drożności i nieżyt nosa kaszel temperatura ciała jest prawidłowa lub nieznacznie podwyższona obrzęk i zaczerwienienie migdałka gardłowego oraz błony śluzowej tylnej ściany gardła, po której spływa śluzowo-ropna wydzielina w cięższych postaciach pojawiają się ponadto naloty włóknikowe na migdałku gardłowym oraz powiększenie i tkliwość węzłów chłonnych szyi Objawy anginy migdałka językowego Angina migdałka językowego i pasm bocznych występuje u osób po tonsillektomii (usunięciu - wyłuszczeniu - migdałków podniebiennych): ból gardła promieniujący do uszu, nasilający się podczas połykania zaburzenia mowy czasem pojawia się szczękościsk proces zapalny migdałka językowego może przenosić się w dół, w kierunku krtani i doprowadzić do duszności Objawy anginy Plaut-Vincenta uczucie zawadzania w gardle nieznaczny bólów przy połykaniu nieprzyjemny zapachu z ust temperatura ciała na ogół nie jest podwyższona, tylko czasami występują stany podgorączkowe miejscowo stwierdza się, najczęściej na jednym migdałku, w górnym jego biegunie, okrągłe, kraterowate owrzodzenie, ostro ograniczone, pokryte białoszarymi, żółto-brązowymi lub zielonymi nalotami, dość łatwo dającymi się zdjąć - owrzodzenie przy dotyku łatwo krwawi Objawy anginy wywołanej przez pneumokoki Angina pneumokokowa może przebiegać w postaci rumieniowej z zaczerwienieniem i obrzękiem błony śluzowej oraz surowiczym wysiękiem lub z obecnością gładkich, białoszarych nalotów, dosyć silnie związanych z podłożem i przechodzących na języczek i podniebienie miękkie. W przypadku żółtawego odcienia nalotów mogą być trudności w odróżnieniu ich od błonicy. Angina ropna objawy. Sprawdź, czy je masz! Angina - badania i diagnoza Anginie nie zawsze towarzyszy biały nalot na migdałkach. Najczęściej tak nie jest. Na początku, gdy angina dopiero zaczyna się rozwijać, lekarz podczas badania widzi obrzęk, przekrwienie i rozpulchnienie migdałków podniebiennych oraz otaczających je błon śluzowych. Po pewnym czasie w tzw. kryptach migdałków mogą tworzyć się białawe naloty, a niekiedy powstają punkcikowate, żółtawe zmiany prześwitujące przez błonę śluzową. Żółto-biały nalot na migdałkach to mieszanina włóknika i leukocytów (komórek odpornościowych), które poległy w walce z bakteriami. Nalotu może być bardzo mało, ale czasem w ogóle go nie widać, ponieważ w czasie przełykania zostaje starty przez pokarmy i ślinę. A przy anginie wirusowej nie powstaje wcale. Jednak obraz choroby jest na tyle specyficzny, że lekarz z reguły nie ma problemów z rozpoznaniem anginy już na pierwszy rzut oka. Oczywiście zawsze można zlecić test na obecność w gardle paciorkowców (gdyby lekarz nie miał w gabinecie testera, można zapytać w najbliższym laboratorium). Taki test w ciągu kilku minut pozwala na wykrycie przeciwciał przeciwpaciorkowcowych, przez co potwierdza obecność tych bakterii w organizmie. Ponieważ jednak większość z nas jest nosicielami paciorkowców, wartość tego testu jest nieco dyskusyjna. Chory może być tylko nosicielem wykrytego paciorkowca, a samą anginę mogła u niego wywołać całkiem inna bakteria lub wirus. Innym rodzajem testu (wiarygodnym w niemal stu procentach) jest pobranie wymazu z migdałka i obejrzenie preparatu bezpośrednio pod mikroskopem. Posiew i wykonanie antybiogramu trwa dłużej, bo około 2 dni, ale mamy pewność, że dobrany w ten sposób antybiotyk zadziała. Angina - leczenie Panuje powszechna opinia, że przy anginie zawsze należy podawać antybiotyk. Jednak w anginie wywołanej wirusami nie zadziała on wcale, podobnie jak przy rzadkiej anginie grzybiczej. Z drugiej strony anginę najczęściej wywołują paciorkowce, a wtedy przyjmowanie antybiotyku (głównie penicyliny) jest w pełni uzasadnione. Nie rób tego jednak na własną rękę, a tylko na zlecenie lekarza i nie przerywaj kuracji, gdy tylko gardło przestanie boleć. Ponadto należy podawać choremu na anginę leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz środki miejscowo odkażające w postaci tabletek do ssania bądź roztworów do płukania gardła. Jeżeli węzły chłonne szyi są powiększone i bolą, pomóc mogą ciepłe, suche okłady na szyję. Podczas anginy nie zawsze musisz leżeć w łóżku, ale zwykle osłabienie, które towarzyszy chorobie sprawia, że wydaje się to jedyną rozsądną opcję. Na pewno trzeba izolować się od otoczenia, by nie zarazić innych. Ponieważ przy wysokiej temperaturze pocisz się i odwadniasz, pamiętaj, by pić jak najwięcej ciepłych płynów. Dieta powinna być półpłynna, by łatwiej ci było przełykać jedzenie. Lepiej unikaj potraw gorących i pikantnych. Po chorobie warto wykonać profilaktyczne badania. Chodzi o wykrycie ewentualnych powikłań po anginie. Lekarz czasem zleca więc np. morfologię, OB, badanie ogólne moczu czy EKG. Angina a usunięcie migdałków W niektórych przypadkach konieczne mogą być bardziej inwazyjne metody leczenia. Na przykład, nawracające anginy migdałka gardłowego u dzieci są wskazaniem do adenotomii. Jest to chirurgiczny zabieg laryngologiczny polegający na usunięciu (ścięciu) przerośniętego migdałka gardłowego. Zabieg przeprowadza się głównie u dzieci powyżej 3 roku życia. Zwłaszcza jeśli ich efektem jest trwały przerost migdałków podniebiennych. Migdałki takie składają się głównie z tkanki łącznej (zwłóknienie) i nie chronią już przed żadnym zakażeniem. Normalnie są one częścią układu odpornościowego i chronią nas przed bakteriami, wirusami, grzybami. Przerośnięte - stanowią tyko rodzaj bomby z opóźnionym zapłonem, ponieważ między włóknami żyją sobie bakterie i nie reagują na antybiotyki, które tam nie mogą dotrzeć. Wskazaniem do usunięcia migdałków jest sączenie się z nich ropnej treści, gdy lekarz uciśnie je szpatułką. Takie ropne zakażenie jest niebezpieczne dla całego organizmu. Przeczytaj też: Angina alergiczna czyli alergiczne zapalenia gardła Angina - powikłania Zapalenie ucha środkowego Najczęściej spotykanym powikłaniem nieleczonej lub niedoleczonej anginy jest zapalenie ucha środkowego. Objawia się silnym, kłującym bólem ucha, czasowa utratą słuchu, gromadzeniem się płynu oraz gorączką. Niezbędna jest interwencja lekarza laryngologa, by nie doszło do zapalenia ucha wewnętrznego. Niekiedy trzeba przeciąć błonę bębenkową by zapobiec niekontrolowanemu pęknięciu. Błona na szczęście się regeneruje. Zapalenie zatok Zapalenie zatok jest również częstym powikłaniem anginy. jego początek łatwo przeoczyć, ale gdy pojawiają się typowe objawy - ból głowy nasilający się nad ranem czy przy schylaniu, wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła czy uczucie rozpierania w okolicach nosa, należy zgłosić się bez zwłoki do lekarza. Nie zawsze konieczne jest podawanie antybiotyku, niekiedy wystarczą popularne leki na alergię i przeciwbólowe, coraz częściej stosuje się też sterydy podawane bezpośrednio na błonę śluzową. Ropień okołomigdałkowy Bardzo poważnym powikłaniem nieleczonej anginy jest ropień okołomigdałkowy. Objawia się bardzo silnym bólem po jednej stronie twarzy, promieniującym do ucha. Towarzyszy mu szczękościsk. W przypadku ropnia trzeba natychmiast jechać na ostry dyżur laryngologiczny, bo nieleczony może doprowadzić do zapalenia opon mózgowych lub mózgu a to zagraża życiu. Ropień zagardłowy Ropień zagardłowy to powikłanie po anginie występujące tylko u dzieci. Do objawów, które towarzyszyły anginie dochodzi charakterystyczne ustawienie głowy - odchylani jej ku tyłowi, pojawia się uwypuklenie bocznej ściany gardła i szyi, a stan chorego dziecka ulega znacznemu pogorszeniu. Pacjenci wymagają hospitalizacji na oddziale laryngologicznym. Oprócz intensywnej antybiotykoterapii podawanej pozajelitowo, wykonuje się opróżnienie chirurgiczne ropnia. Zapalenie płuc Zapalenie płuc po anginie najczęściej występuje u osób ze znacznie obniżoną odpornością, palaczy, dzieci i osób starszych. czynnikiem sprzyjającym zachorowaniu jest nieprawidłowe leczenie antybiotykami (np. zbyt wczesne ich odstawienie). Zapalenie mięśnia sercowego Zapalenie mięśnia sercowego to bardzo poważne powikłanie nieleczonej lub niedoleczonej anginy. Powinny nas zaniepokoić: zmęczenie, osłabienie, duszności, nietypowy ból w klatce piersiowej oraz zaburzenia rytmu serca - zbyt powolny puls lub kołatanie albo arytmia. W takiej sytuacji należy skonsultować się z kardiologiem. W trudniejszych przypadkach może być potrzebne pozostanie w szpitalu. Zapalenie stawów Zaniedbanie anginy lub często nawracająca choroba może uszkodzić stawy, które stają się bolesne, ciepłe, może pojawić się obrzęk i zaczerwienienie. W takim przypadku należy wykonać badanie ASO czyli odczyn antystreptolizynowy - podwyższony wynik potwierdzi zapalenie stawów. Gorączka reumatyczna Angina może wywołać nie tylko zapalenie stawów, ale też gorączkę reumatyczną, zwłaszcza u dzieci. Jest ona spowodowana nieprawidłową reakcją odpornościową na obecność antygenów powstałych w wyniku kontaktów z paciorkowcami, które wywołały anginę. Gorączka reumatyczna uszkadza stawy i serce. W leczeniu stosuje się antybiotyki i kortykosteroidy. Ostre zapalenie nerek Powikłaniem anginy może też być ostre zapalenie nerek. Objawy choroby to gorączka, bóle w okolicy lędźwiowej, zmniejszenie ilości oddawanego moczu, zgęstnienie i zmętnienie moczu, oraz bóle głowy, nudności, wymioty. Takie objawy wymagają niezwłocznego kontaktu z urologiem. Pląsawica Sydenhama Pląsawica, która pojawia się jako komplikacja przebycia infekcji paciorkowcowej, to tzw. pląsawica Sydenhama (pląsawica mała). Początek tej choroby, uważanej za autoimmunologiczną, jest nagły. Występują objawy neurologiczne: ruchy pląsawicze, zaburzenia emocjonalne, natręctwa, przymus aktywności ruchowej i nadpobudliwość. Choroba ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy, aczkolwiek może nawracać. Zapalenie tęczówki Zapalenie tęczówki to choroba oczu, która obejmuje tęczówkę, czyli barwną część błony gałki ocznej w kształcie krążka, i podtrzymujące ją ciało rzęskowe. Jej objawy to ostry ból oka, łzawienie, światłowstręt, zaczerwienienie oka, zmiana barwy tęczówki na kolor zielonkawy lub brunatnawy, zniekształcenie źrenicy, zaburzenia widzenia. Z reguły lekarz przepisuje leki do stosowanie miejscowego. W przypadku zaostrzenia choroby dodatkowo podaje się kortykosteroidy do gałki ocznej i doustnie. Zapalenie skóry (rumień guzowaty) Rumień guzowaty to stan zapalny skóry i tkanki podskórnej, który objawia się charakterystycznymi dużymi, bolesnymi i czerwonymi guzami na skórze. Twarde, bolesne, dobrze ocieplone, żywoczerwone guzki pojawiają się przede wszystkim na udach, a wraz z rozwojem choroby zmieniają swoją barwę na brązową, a następnie zieloną i ustępują samoistnie bez pozostawienia owrzodzeń czy blizn. Rumień guzowaty wymaga leczenia choroby podstawowej, będącej przyczyną jego rozwoju. Ropowica przestrzeni przygardłowej Ropowica przestrzeni przygardłowej jest obecnie rzadkim, ale nadal niebezpiecznym, powikłaniem anginy. Objawy są zbliżone do choroby pierwotnej, ale stan ogólny chorego jest zwykle bardzo ciężki. Ropowica przestrzeni przygardłowej może ulec ograniczeniu tworząc ropień przestrzeni przygardłowej, może też rozprzestrzeniać się w kierunku podstawy czaszki, do jamy czaszki lub do śródpiersia tylnego, a także do dołu podskroniowego, dołu skrzydłowo-podniebiennego, dna jamy ustnej, dołu zażuchwowego i tkanek miękkich szyi. Może też być przyczyną sepsy. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jako powikłanie anginy występuje rzadko. Pierwszym charakterystycznym objawem jest sztywność karku, uniemożliwiająca dotknięcie podbródkiem klatki piersiowej, której towarzyszą: nasilający się ból głowy, wymioty, światłowstręt. Zapalenie wyrostka sutkowatego Zapalenie wyrostka sutkowatego może pojawić się jako powikłanie powikłania po anginie, jakim jest zapalenia ucha. Objawia się bólem ucha, który promieniuje ku potylicy, obrzękiem i zaczerwienieniem okolicy zausznej. Zapalenie wyrostka sutkowatego z destrukcją kości i wytworzonym ropniem podokostnowym jest bezwzględnym wskazaniem do leczenia operacyjnego. Prócz tego standardowo stosuje się oczywiście antybiotykoterapię. Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej to ciężkie powikłanie wewnątrzczaszkowe, które rozwija się bardzo gwałtownie. Występuje wysoka gorączka na zmianę ze znacznym spadkiem temperatury (gorączka hektatyczna), liczne objawy neurologiczne (w tym oponowe) i septyczne powiększenie śledziony. Nawet, jeśli w porę uda się wdrożyć odpowiednie leczenie, nie ma pewności, że pozwoli ono uniknąć śmierci chorego w wyniku zapalenia opon mózgowych czy sepsy. Poznaj domowe sposoby na anginę! Czy anginę można pomylić z innymi chorobami? Okazuje się, że wiele schorzeń może rozpoczynać się anginą, a ich objawy zasadnicze mogą się pojawić dopiero po kilku dniach: płonica czyli szkarlatyna - migdałki oraz błona śluzowa gardła są mocno zaczerwienione, występuje ból przy połykaniu, bardzo złe samopoczucie. Po 24 godz. występuje typowa wysypka, pojawiająca się najpierw w górnych partiach ciała. W tym czasie zaznacza się też wyraźne zaczerwienienie wierzchołka i brzegów języka, obejmujące następnie cały język (tzw. język malinowy). błonica - początkowo występują łagodne objawy zwiastunowe, tzn. niewielki ból przy połykaniu, gorączka do 39 st. C. Migdałki są nieco zaczerwienione i obrzmiałe, pokryte białymi lub szarymi, aksamitnymi błonami, mocno związanymi z podłożem, zlewającymi się i przechodzącymi poza migdałek na łuk migdałkowy i podniebienie miękkie. Po ich oddzieleniu zostaje krwawiąca powierzchnia. Węzły chłonne szyjno-dwubrzuścowe są bardzo obrzmiałe, tkliwe, twarde. mononukleoza zakaźna - poza powiększonymi, zaczerwienionymi, pokrytymi nalotem włóknikowym migdałkami podniebiennymi stwierdza się uogólnione powiększenie węzłów chłonnych oraz wątroby i śledziony. gruźlica - może powodować płaskie owrzodzenie na błonie śluzowej gardła, podniebienia bądź migdałka podniebiennego. kiła - w okresie drugorzędowym (po upływie ok. 9 tyg. po zakażeniu) na migdałkach podniebiennych i błonie śluzowej jamy ustnej pojawiają się białomleczne grudki (plaques muqueuses). Są one niebolesne i bardzo zakaźne. białaczki - w ostrej białaczce limfatycznej dochodzi do hiperplazji całego pierścienia limfatycznego gardła, szczególnie migdałków podniebiennych. Niekiedy może powstać martwicze owrzodzenie. Guzowate nacieki limfocytarne mogą również powstawać w obrębie błony śluzowej gardła, rozpadając się tworzą one łatwo krwawiące nadżerki. agranulocytoza - charakteryzuje się złym stanem ogólnym, gorączką, dreszczami, obecnością owrzodzenia oraz martwicy migdałków i gardła z czarnym nalotem. Chorzy skarżą się na bardzo silny ból gardła i szyi, zwłaszcza podczas połykania, ślinotok oraz cuchnący oddech. Nie stwierdza się powiększenia regionalnych węzłów chłonnych. rak migdałka podniebiennego i rak gardła - objawiają się najczęściej w postaci owrzodzenia przechodzącego na sąsiednie struktury anatomiczne. Angina - profilaktyka Niestety, nie ma szczepionki na anginę. Liczba szczepów samych paciorkowców jest olbrzymia, a szczepionka może działać tylko na jeden z nich. Trudno sobie wyobrazić, byśmy przyjęli setkę szczepionek bez pewności, że choroby nie wywoła szczep... sto pierwszy. Można zmniejszyć ryzyko zachorowania na anginę, przestrzegając poniższych zasad: lecz zęby i wszelkie stany zapalne zatok czy uszu, ponieważ są to ogniska infekcji umiejscowione blisko migdałków - stąd bakterie mogą szybko się do nich przenieść; unikaj osób już zainfekowanych; jeżeli anginę złapał ktoś z domowników – zwracaj uwagę na to, by nie używać np. tych samych sztućców, kubków co chory; myj starannie ręce po kontakcie z chorym na anginę; dbaj o odporność – jedz dużo warzyw i owoców bogatych w witaminy, wysypiaj się, wypoczywaj, uprawiaj jakiś sport, ubieraj się stosownie do pogody, zrezygnuj z używek; po konsultacji z lekarzem możesz skorzystać z leków zwiększających odporność organizmu; unikaj tzw. szoków termicznych - w samochodzie nie nastawiaj klimatyzacji na silne chłodzenie, nie wskakuj z rozgrzanej słońcem plaży do zimnej wody; gdy jest upał, nie pij bardzo zimnych napojów, np. z kostkami lodu, ani nie jedz mocno zmrożonych lodów. Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie. Sonda Czy stosujesz domowe sposoby na ból gardła? Występuje najczęściej u dzieci. A najczęstszym objawem tej choroby jest ból i zapalenie gardła. Zazwyczaj anginę leczy się antybiotykami, ale podam kilka przykładów jak wyleczyć tę bolesną infekcję za pomocą naturalnych środków, które pomogą w walce z bakteriami: Dzień dobry. Mam problem z migdałami. Od 3 lat pojawiają mi się notorycznie anginy. Udałam się ostatnio do laryngologa okazało się że mam paciorkowca. Dostałam antybiotyk bodajże Rolicyn, lecz niestety w kryptach na migdałach pojawiają mi się małe plamki takie punkciki, a potem znikają i znowu to samo. Dodam, że te małe punkciki zawsze po antybiotyku zostają tylko na lewym migdale u dołu, a potem pojawiają się na prawym. Nie wiem czy antybiotyk był za słaby czy przyczyną leży gdzie indziej. Z góry dziękuję za odpowiedź KOBIETA, 21 LAT ponad rok temu Laryngologia Angina Antybiotykoterapia Przyczyny chrapania Chrapanie to bardzo uciążliwy problem - szczególnie dla osoby, która nie może przez to spać. Jakie są przyczyny chrapania? Na ten temat wypowiada się dr Michał Michalik. redakcja abczdrowie Odpowiedź udzielona automatycznie Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych znajdziesz do nich odnośniki: Dlaczego mam częste nawroty anginy? – odpowiada Lek. Konstanty Dąbski Jak wyleczyć te nawroty anginy? – odpowiada Lek. Konstanty Dąbski Angina opryszczkowa a stosowanie antybiotykoterapii – odpowiada Lek. Łukasz Wroński Co jest powodem nawrotów anginy? – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Czy ten wygląd gardła jest niepokojący? – odpowiada Lek. Konstanty Dąbski Jak zapobiegać kolejnym nawrotom anginy? – odpowiada Lek. Konstanty Dąbski Co zrobić przy częstych anginach i szkarlatynie? – odpowiada Dr n. med. Piotr Sawicki Jak uporać się z nawrotami anginy? – odpowiada Redakcja abcZdrowie Jakie objawy daje angina? – odpowiada Dr n. med. Piotr Sawicki Jaka jest przyczyna nawrotów anginy? – odpowiada Lek. Konstanty Dąbski artykuły Oblężenie w przychodniach. Nie tylko angina i COVID-19 atakują Polaków latem Choć z nieba leje się żar, lekarze rodzinni mają r Objawy anginy - ból gardła, zmiany na migdałkach, inne objawy Angina to choroba, która może dotknąć zarówno dzie Tybetański zestaw ćwiczeń "przeplatanie palców" dla osób po zawale i udarze. Rób codziennie, a unikniesz wielu chorób Ten zestaw ćwiczeń został opracowany wiele wieków Z problemem nalotu na języku możemy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub laryngologa. Jak pozbyć się żółtego nalotu na języku? W zależności od przyczyny żółtego nalotu na języku w pozbyciu się go może pomóc: poprawa higieny jamy ustnej, oczyszczanie języka za pomocą specjalnej szczoteczki lub skrobaczki (tarki), Zdrowe zakupy Dawniej anginą nazywano ostre stany zapalne gardła bez względu na to, czy dotyczyły one błony śluzowej czy migdałków. Biała czy czerwona? Obecnie termin angina jest zarezerwowany tylko dla zapalenia migdałków podniebiennych. Te wywołane przez paciorkowce nazywamy "anginami białymi" w odróżnieniu od "czerwonych", które powodują wirusy. W celu oceny prawdopodobieństwa etiologii paciorkowcowej, co będzie wskazaniem do przepisania antybiotyku, lekarze stosują skalę Centora/McIssaca (patrz: ramka obok). Gdy pacjent otrzyma 4-5 pkt, lekarz zaleca penicylinę przez 10 dni lub w przypadku, gdy chory jest na nią uczulony - antybiotyki makrolidowe. Jeśli zakażenie paciorkowcowe jest prawdopodobne (2-3 pkt), dostanie skierowanie na szybki test paciorkowcowy i/lub posiew, natomiast przy punktacji 1. Na anginę zapadają głównie dzieci, szczyt zachorowań przypada na 7. Łatwo się nią zarazić, gdyż przenosi się drogą kropelkową. Jednak nie tylko kontakt z chorym może być przyczyną infekcji. Zdarza się, że bakterie, które bytują na migdałkach, nie powodując na co dzień nieprzyjemnych konsekwencji, atakują, gdy system immunologiczny jest osłabiony. Dostają się wtedy przez nabłonek migdałka do tkanki limfatycznej, rozpoczynają produkcję toksyn i enzymów ( streptokinazy, streptolizyny, egzotoksyn pirogennych), które są odpowiedzialne za wystąpienie objawów choroby2. To one odpowiadają za cięższy przebieg zakażeń bakteryjnych niż angin wirusowych. Przebycie anginy spowodowanej przez paciorkowce łączy się z ryzykiem wystąpienia powikłań. Niedoleczona choroba może pociągnąć za sobą powikłania miejscowe (jak ropień lub naciek migdałka, a w bardzo rzadkich przypadkach tętniak tętnicy szyjnej wewnętrznej, który tworzy się w wyniku uszkodzenia ściany tętnicy przez proces zapalny) i ogólne (zapalenie mięśnia sercowego, stawów, a nawet posocznica poanginowa). Strategie leczenia Warto przy tym pamiętać, że leczenie antybiotykiem również może mieć nieprzyjemnie skutki uboczne, takie jak biegunki, nudności, wymioty, wysypki skórne oraz grzybica błon śluzowych3. Stosowanie antybiotyków do leczenia zapalenia gardła i migdałków budzi wiele kontrowersji zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów. Z jednej strony poleca się wykonywanie wymazów z gardła w celu izolacji paciorkowców grupy A, co ma pomóc w podjęciu decyzji o rozpoczęciu antybiotykoterapii, z drugiej zaś wykazano, że antybiotyki przynoszą niewiele korzyści w leczeniu zapalenia gardła - czas trwania choroby nie ulega skróceniu, a częstość powikłań ropnych i nieropnych (gorączka reumatyczna, kłębkowe zapalenie nerek) się nie zmniejsza. Mając to na uwadze, ciekawe wydają się wyniki obserwacji Little’a i Williamsona, którzy przeprowadzili metodą otwartej próby badanie randomizowane w celu porównania wyników 3 sposobów postępowania w zapaleniu gardła i anginie: 1) leczenia antybiotykiem, 2) samej obserwacji, 3) rozpoczynania antybiotykoterapii, jeśli objawy choroby nie ustępują w ciągu 3 dni. Badanie przeprowadziło 25 lekarzy ogólnych w okresie od września 1994 r. do maja 1996 r. Objęto nim 714 chorych w wieku co najmniej 4 lat, którzy zgłosili się z powodu bólu gardła, a w badaniu fizykalnym stwierdzono u nich: anginę, zapalenie gardła, ropny wysięk na migdałkach, zapalenie łuków podniebiennych lub podniebienia, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych. U dzieci do 12. które rzadko skarżą się na ból gardła, wystarczało tylko stwierdzenie wymienionych zmian w badaniu fizykalnym. Powikłania anginy Zapalenie mięśnia sercowego - to najczęstsze powikłanie po anginie. Objawia się ogólnym osłabieniem, arytmią, bólami w klatce piersiowej. Zmiany zapalne w sercu w większości przypadków prowadzą do zniszczenia zastawek (głównie mitralnej). Zapalenie stawów - ich pierwsze objawy pojawiają się po ok. 14-30 dniach od anginy. Są spowodowane krzyżową reakcją przeciwciał przeciwpaciorkowcowych z komórkami w tkance serca, stawów i innych narządów. Główny objaw to wędrujące zapalenie dużych stawów. Poza tym u chorych stwierdza się podwyższoną temperaturę ciała, bóle stawów, wzrost poziomu ASO, CRP, OB. Choroba stanowi 3% powikłań anginy nieleczonej antybiotykami. Postreptokokowe zapalenie nerek - występuje rzadko, a jego powodem są powstające kompleksy antygen-przeciwciało odkładające się w kłębuszkach nerkowych. Objawy (ból w okolicy lędźwiowej, stany podgorączkowe, obrzęki, a w moczu zawartość białka i krwinek czerwonych) pojawiają się zwykle po 2-3 tygodniach od zakażenia paciorkowcowego migdałków1. Pląsawica Sydenhama - pojawia się nagle. Cechują ją mimowolne ruchy twarzy i kończyn, zaburzenia emocjonalne, natręctwa, przymus aktywności ruchowej i nadpobudliwość. Choroba ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy, ale może nawracać. Posocznica odmigdałkowa - to najgroźniejsze z powikłań. Bakterie przedostają się do krwi w czasie tworzenia ropnia migdałka. Dochodzi do tworzenia zakażonych skrzepów w żyle szyjnej wewnętrznej, co może skutkować powstawaniem ropni przerzutowych do różnych narządów: płuc, wątroby, skóry. Główne objawy posocznicy to: bardzo ciężki stan ogólny, gorączka 40ºC, senność i ból głowy. Bibliografia Do badania nie kwalifikowano natomiast chorych, których dolegliwości mogły wynikać z innych przyczyn niż zakażenie bakteryjne czy wirusowe (leki, nadżerki lub kandydoza błony śluzowej jamy ustnej), chorych w ciężkim stanie ogólnym, z objawami gorączki reumatycznej lub z gorączką reumatyczną w wywiadach, z nawracającą (częściej niż 5 razy w roku) anginą i chorych z ropniem okołomigdałkowym oraz kobiet w ciąży. Badacze w sposób losowy przydzielili chorych do jednej z 3 grup: grupa A - 246 chorych, których leczono antybiotykiem przez 10 dni (penicylina V w dawce 4 razy 250 mg/d dla dorosłych i 4 razy 125 mg/d dla dzieci do 5. a u chorych uczulonych na penicylinę - erytromycyna), grupa B - 238 chorych, których tylko obserwowano, nie stosując antybiotyków, grupa C - 238 chorych, którym zalecono zastosowanie antybiotyku, jeśli objawy nie zaczną ustępować w ciągu 3 dni. Grupy te nie różniły się między sobą ani pod względem demograficznym, ani objawów klinicznych w chwili włączenia do badania. Oceniano czas trwania objawów, subiektywną poprawę samopoczucia chorego oraz czas absencji w pracy lub szkole. Badanie ukończyło 582 chorych (81%), a grupa ta nie różniła się statystycznie istotnie od populacji zakwalifikowanej do badania. W grupie C aż 69% chorych nie zastosowało antybiotyku. Liczba pacjentów, którzy czuli się lepiej do 3. dnia choroby, była podobna we wszystkich grupach (37% vs. 35% vs. 30%). Także mediana czasu trwania choroby nie różniła się statystycznie istotnie między grupami (4 vs. 5 vs. 5 dni), podobnie jak mediana okresu absencji w pracy lub szkole (2 vs. 2 vs. 1 dzień) czy liczba chorych zadowolonych z leczenia (96% vs. 90% W grupie A jedynie czas trwania gorączki był nieco krótszy niż w pozostałych grupach (1 vs. 2 vs. 2). Opierając się na wynikach wcześniej publikowanych badań, w każdej z 3 grup autorzy wyodrębnili podgrupy chorych, u których objawy kliniczne przemawiały za zakażeniem paciorkowcowym (a zatem można się było spodziewać dobrego wyniku leczenia antybiotykiem) i przeanalizowali wyniki leczenia. Do jednej podgrupy wybrano pacjentów, u których stwierdzono pojedyncze objawy, takie jak powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, żywoczerwona błona śluzowa gardła, niewystępowanie kaszlu pomimo zakażenia górnych dróg oddechowych, bolesność węzłów chłonnych szyjnych, wiek do 12 lat, dysfagia, temperatura ciała >37,5°C i angina, także ropna. Drugą podgrupę stanowiło 94 chorych, u których występowały co najmniej 3 z następujących objawów: bolesność węzłów chłonnych szyjnych, temperatura ciała >37,5°C, ropna angina, niewystępowanie kaszlu pomimo zakażenia górnych dróg oddechowych, dysfagia. Porównano czas trwania objawów w zależności od sposobu leczenia i stwierdzono, że antybiotyk skracał okres choroby jedynie u pacjentów, u których występował zespół co najmniej 3 objawów (mediana 3 dni w grupie A vs. 4 dni w grupie B vs. 5 dni w grupie C). W grupie A więcej chorych uważało antybiotyk za skuteczny (87% vs. 55% vs. 60%) i deklarowało wizytę u lekarza w przyszłości w razie podobnej choroby (79% vs. 54% vs. 57%). Udokumentowanie choroby w celu usprawiedliwienia nieobecności w pracy lub szkole stanowiło ważny powód wizyty u lekarza (60% pacjentów). Uzyskane wyniki wskazują, iż zastosowanie antybiotyku do leczenia zapalenia gardła i anginy nie wpływa na czas utrzymywania się objawów, zwiększa natomiast przekonanie chorego o skuteczności antybiotykoterapii i celowości wizyty u lekarza4. Zachowaj rozsądek Nim jednak rączo zdecydujesz się odstawić leki, zwróć uwagę na kilka istotnych faktów. Po pierwsze, wirusowe zapalenie gardła jest tak częstą chorobą, że dotyka także nosicieli paciorkowca ropotwórczego. Przyjmuje się, że nie więcej niż 1/3 dzieci z zapaleniem gardła i obecnością paciorkowca ropotwórczego w gardle odpowiada kryteriom pozwalającym na rozpoznanie anginy paciorkowcowej. Po drugie, badacze pominęli objaw wysokiej gorączki, intensywnego "płoniczego" przekrwienia błony śluzowej gardła, będącego wynikiem działania elastazy neutrofilów oraz enzymów bakteryjnych (DNA-zy i hialuronidazy). Tak intensywnego przekrwienia nie obserwuje się w żadnym wirusowym zapaleniu gardła. Inne objawy, jak powiększenie migdałków podniebiennych, ropny wysięk na nich lub odczyn węzłowy, mogą przemawiać także za wirusowym zapaleniem gardła, chyba że towarzyszy im intensywne przekrwienie błony śluzowej i gorączka. Po trzecie, badacze nie kontrolowali chorych po dłuższym czasie od zakończenia leczenia, przez co nie można ocenić częstości nawrotów. Lekarze krytykujący badanie zwracają również uwagę na fakt, że w przypadku zakażeń paciorkowcowych tylko antybiotykoterapia zapewnia eradykację bakterii z ogniska zakażenia i całego organizmu, a dodatkowo zapobiega nawrotom anginy5. Zaniechanie leczenia antybiotykiem anginy paciorkowcowej, niesystematyczne przyjmowanie leku bądź niedostatecznie długa terapia sprzyjają przetrwaniu paciorkowców ropotwórczych w ognisku zakażenia i ich reaktywacji w sprzyjających okolicznościach. Medycy przypominają też, że zgodnie z ustaleniami Międzynarodowego Forum ds. Leczenia Chorób Infekcyjnych, a także Rekomendacji Polskiej Grupy Roboczej6, w każdym przypadku anginy paciorkowcowej rozpoznanej zgodnie z wyżej wymienionymi kryteriami klinicznymi, powinno się podawać fenoksymetylopenicylinę przez pełne 10 dni. Bibliografia Kayser Bienz Mikrobiologia Lekarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2007 P. Little, I. Williamson, British Medical Journal, 1997; 314: 722-727 Kremery V., Hryniewicz W., Heczko J., Radzikowski A., et al: Initial therapy of community acquired (CA) respiratory tract infections (RTI) - Consensus of Central European Chemotherapy, Infectious Diseases and Clinical Microbology Societes (FAIDM). Antiinfect. Drugs Chemother., 1997; 15: 79–83 Wystarczy pokrojoną w cienkie plastry cebulę zasypać cukrem lub zalać łyżką miodu i ostawić na kilka godzin, aż z krążków cebuli wydzieli się sok. Małą łyżeczkę płynu należy pić do kilku razy dziennie. Objawy anginy mogą być łagodzone poprzez płukanie gardła przegotowaną i ostudzoną wodą z dodatkiem wody utlenionej. Skuteczność domowych sposobów na anginę Angina to choroba, której objawów nie należy bagatelizować, ponieważ jej powikłania mogą okazać się bardzo groźne dla zdrowia. Trzeba jednak pamiętać i być wyczulonym na to, iż angina na początku daje takie same objawy, jak zwykłe przeziębienie, dlatego większość chorych próbuje zazwyczaj ratować się na początku domowymi sposobami, a dopiero w ostateczności rezerwuje wizytę u lekarza. Jak leczyć anginę? Leczenie anginy nie jest wyjątkowo trudne – wystarczy udać się do lekarza, aby ten przepisał pacjentowi odpowiednie leki. Skuteczne leczenie anginy odbywa się za pomocą antybiotyków przyjmowanych zgodnie z zaleceniami, jednak każdy chory może również dodatkowo posiłkować się sprawdzonymi, domowymi sposobami. Poniżej można znaleźć kilka sprawdzonych sposobów leczenia uciążliwych objawów tej choroby. Płukanie gardła roztworem soli Jest to najbardziej znany sposób na walkę z anginą, praktykowany jeszcze przez nasze babcie i prababcie. Wystarczy wymieszać szklankę ciepłej wody z łyżeczką soli. Następnie należy płukać gardło roztworem do momentu, aż skończy się płukanka w szklance. Jest to doskonały sposób na zniwelowanie bólu gardła, a najlepsze rezultaty będzie można zobaczyć, że płukankę będziemy stosować 3 razy dziennie. Płukanie gardła wywarem z szałwii Kolejny sprawdzony sposób na walkę z bólem gardła oraz zniesienie stanu zapalnego. Do garnuszka z gorącą wodą należy wrzucić saszetkę szałwii i zaparzyć napar pod przykryciem przez ok. 15 minut. Kiedy roztwór wystygnie, należy nim przepłukać gardło. Miód Miód charakteryzuje się doskonałymi właściwościami przeciwzapalnymi oraz antybakteryjnymi. Dodany do herbaty pomoże w zniwelowaniu stanu zapalnego gardła, zadziała przeciwgorączkowo oraz przeciwkaszlowo. Homeopatia W zależności od stanu zaawansowania choroby, można udać się do lekarza homeopaty, by ten przepisał choremu specjalistyczne tabletki. Należy jednak pamiętać o tym, aby nie brać ich na własną rękę i zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza. Napar z owoców oraz liści malin Owoce maliny nie tylko są pyszne, ale również pełne witamin. Okazuje się, że działają one również przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie oraz antybakteryjnie. W trakcie choroby dobrze jest przyjmować napar z owoców lub liści malin – z pewnością pomoże on postawić chorego na nogi w szybszym tempie. Czosnek Czosnek to doskonały, naturalny antybiotyk. Warto go przyjmować nie tylko w trakcie choroby, ale również profilaktycznie – codziennie przez tydzień zjadać jeden duży ząbek czosnku np. na kanapce na kolację. Wzmocni on siły odpornościowe organizmu, nie dopuszczając do rozmnożenia się bakterii. Podczas choroby szybciej ustąpi stan zapalny i chory poczuje się lepiej. Syrop z cebuli Syrop z cebuli działa przeciwkaszlowo i pomaga zniwelować ból gardła. Dwie duże cebule należy pokroić w talarki i ułożyć ciasno w słoiku. Następnie całość należy posypać cukrem lub polać miodem. Słoik szczelnie zakręcić i pozostawić na noc w ciepłym miejscu. Następnego dnia wytworzony sok należy odsączyć na sitku i pić go 2-3 razy dziennie po łyżce. Najlepiej przechowywać go w lodówce. Angina, leczenie – o czym nie wolno zapomnieć? Oprócz specjalistycznych leków oraz domowych naparów, nie wolno zapominać o odpoczynku, który ma naprawdę duże znacznie podczas leczenia anginy. Ponadto należy również unikać dymu papierosowego, który mógłby podrażnić gardło, a także o sprawdzaniu temperatury ciała przynajmniej dwa razy dziennie. Nie wolno zapominać o nawadnianiu organizmu – należy pić dużo wody, nie unikać herbaty czy też rosołu. Jednym pomagają gorące napoje, inni wolą zimne, ponieważ zmrożona ciecz pomaga znieczulić gardło. Jeśli zawsze chciałeś podkręcić swoją pamięć, ale nie chcesz bawić się częstotliwością, napięciem i taktowaniem, jest to rozwiązanie dla Ciebie. Ta opcja nie jest dostępna we wszystkich BIOS-ach płyt głównych i nie wszystkie pendrive'y mają profil XMP - niektóre pendrive'y są zaprojektowane do działania tylko ze Pytanie nadesłane do redakcji Z dnia na dzień zachorowałam na anginę z bardzo ciężkim przebiegiem, zapalenie ucha (prawa strona), węzłów chłonnych i gardło tak opuchnięte, że uniemożliwiało mi picie i jedzenie. Jeszcze tego samego dnia zapisano mi penicylinę, którą przyjmowałam 4 razy dziennie przez 5 dni. Po kilku dniach objawy złagodniały i ustały. Dokładnie dzień po skończonej antybiotykoterapii wszystko zaczęło się od nowa ze zdwojoną siłą, po obu stronach zapalenie migdałów z bardzo silnym ropnym nalotem i opuchlizną, zapaleniem uszu i węzłów. 10 dni antybiotykoterapii, również penicylina i Co-codamol. Po kilku dniach odczulam poprawę (około tygodnia ból uniemożliwiał jedzenie, około tygodnia przełykanie nawet śliny było praktycznie niemożliwe). Antybiotyk skończyłam brać w sobotę (również 4 razy dziennie po 10 ml), w niedziele było dobrze, od poniedziałku ponownie czuję nawrót anginy, czerwone i obolałe gardło. Co może być przyczyną? Pomimo antybiotyków? Bardzo dziękuję za odpowiedź. Odpowiedziała lek. med. Agata Szołdra-Seiler specjalista otolaryngolog Oddział Laryngologii Szpital Wojewódzki w Koszalinie Termin „angina” został wprowadzony przez Hipokratesa na określenie choroby powodującej ból gardła. Aktualnie angina oznacza ogólnoustrojową chorobę zakaźną z ostrym odczynem zapalnym w obrębie tkanki chłonnej gardła. Schorzenie to może mieć zarówno etiologię wirusową (bardzo często: 70-90% zakażeń), bakteryjną (10-30% zachorowań) i grzybiczą (rzadko). Angina może być jednym z objawów wielu chorób zakaźnych mononukleozy zakaźnej, błonicy, szkarlatyny. Może także być spowodowana przyczynami nieinfekcyjnymi (w przebiegu białaczki, chłoniaka czy agranulocytozy - czyli znacznego obniżenia się liczby białych ciałek krwi). Wśród bakterii wywołujących zapalenie migdałków najczęstszym jest paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A (90% zakażeń bakteryjnych). Bakteryjne zakażenia tkanki chłonnej gardła spowodowane Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, innymi paciorkowcami, a także niektórymi bakteriami beztlenowymi są rzadkie (1-10% przypadków) i zwykle rozwijają się jako powikłanie pierwotnej infekcji wirusowej. Laryngolodzy anginą nazywają bakteryjne zapalenie tkanki chłonnej gardła z wysiękiem ropnym, to jest najczęściej paciorkowcowe zapalenie migdałków podniebiennych, rzadziej migdałka gardłowego zwanego „trzecim”. I głównie w takich przypadkach ma zastosowanie antybiotykoterapia. Kluczem do prawidłowego leczenia większości ostrych zapaleń tkanki chłonnej gardła jest umiejętność odróżnienia zakażenia wirusowego od bakteryjnego. W naszych warunkach lekarz z reguły decyduje o sposobie terapii, oceniając wywiad i obraz kliniczny zakażenia. Odróżnienie zakażenia bakteryjnego od wirusowego nie zawsze jest łatwe. Choć są pewne istotne dane z wywiadu i objawy towarzyszące, które pomagają w rozróżnieniu pochodzenia choroby. Angina bakteryjna ma nagły i ostry początek z dreszczami, temperatura ciała znacznie wzrasta, dominuje silny ból gardła promieniujący do uszu, powiększają się i są bolesne węzły chłonne podżuchwowe, czasem występują nudności i wymioty, nieprzyjemny zapach z ust oraz ból głowy. Migdałki puchną, są żywoczerwone, a w kryptach migdałkowych pojawiają się białe naloty. Wirusowe zapalenie nie jest tak gwałtowne, jak bakteryjne, bólowi gardła mogą towarzyszyć katar, kaszel, biegunka, bóle stawowo-mięśniowe czy zapalenie spojówek. Obraz gardła może być zmienny. Migdałki jednak z reguły są zaczerwienione i rozpulchnione. Pomocne jest w niektórych przypadkach wykonanie badań laboratoryjnych: OB, CRP i leukocytozy, a także pobranie wymazu z gardła/migdałków. Jeśli w hodowli obficie rośnie paciorkowiec grupy A, antybiogram nie jest potrzebny, gdyż bakteria ta jest szczęśliwie dla nas ciągle wrażliwa na penicylinę fenoksymetylową. W celu przyspieszenia diagnostyki mikrobiologicznej z wymazu można wykonać szybki test lateksowy na obecność antygenu paciorkowca grupy A, który trwa 10-15 minut. Objawy anginy paciorkowcowej w 75% ustępują w ciągu kilku dni bez leczenia. Osoby, których nie poddano stosownej terapii zostają przez kilka miesięcy nosicielami paciorkowców. Takich nosicieli najwięcej jest wśród dzieci roku życia. Angina paciorkowcowa powinna być leczona antybiotykiem (10 dni terapii penicyliną fenoksymetylową). To skraca czas choroby, zmniejsza jej zakaźność, ogranicza możliwość powikłań miejscowych (naciek, ropień okołomigdałkowy) i chorób odogniskowych (gorączka reumatyczna i kłębuszkowe zapalenie nerek, oraz zapobiega nawrotowi bakteryjnego zapalenia migdałków. Mimo dobrej wrażliwości penicyliny wobec paciorkowca grupy A, zdarzają się niepowodzenia w terapii tym lekiem. Za ich przyczynę uważa się mikrobiom jamy ustnej i gardła, czyli mikroflorę fizjologiczną. Niektóre z tych bakterii rozkładają penicylinę i inne antybiotyki beta-laktamowe, chroniąc tym samym patogenne paciorkowce przed działaniem antybiotyku. Do takich bakterii należą: gronkowiec złocisty koagulazododatni, Moraxella catarrhalis, Haemofilus influenzae czy H. parainfluenzae. Inną przyczyną niepowodzenia leczenia anginy jest zdolność komórek paciorkowca do wewnątrzkomórkowej lokalizacji, gdzie dostępność dla antybiotyków beta-laktamowych jest utrudniona. Istnieje schemat antybiotykoterapii do zastosowania w przypadku uczulenia na penicylinę lub przy braku jej skuteczności. W nawracających anginach i przy podejrzeniu ropnia okołomigdałkowego zaleca się użycie zarówno amoksycyliny z kwasem klawulanowym, jak i klindamycyny, która ma także działanie wobec bakterii beztlenowych. W opisanym przypadku pierwszy cykl antybiotyku był za krótki i to prawdopodobnie było przyczyną nawrotu choroby. Przy drugim antybiotyku, nie podano dokładnie jakim, była już trudniejsza sytuacja ze zmienioną florą bakteryjną przez pierwszą terapię. Wskazane wówczas byłoby użycie antybiotyku drugiego rzutu ewentualnie ze środkiem przeciwgrzybiczym. Piśmiennictwo: Waśniewska-Okupniak E.: Przewodnik Lekarza. Suplement. 2/2015: 1-4 Zielnik-Jurkiewicz B., Jurkiewicz D., Dzierżanowska D.: Zakażenia gardła. Dzierżanowska D. (red.): Zakażenia w otolaryngologii. Alfa-medica press, Bielsko-Biała 2002: 109-127 SCD1. 211 82 392 99 355 480 480 62 414